- Đau cơ vai dai dẳng có đáng lo ngại không? Khi nào nên đi khám bác sĩ?
- Nằm nghiêng bên nào tốt cho tim? Mối liên hệ giữa giấc ngủ và sức khỏe tim mạch
- Hội chứng ruột kích thích – một rối loạn tiêu hóa thường gặp
1. Viêm mũi dị ứng là gì?
Viêm mũi dị ứng là bệnh lý liên quan đến hệ miễn dịch, xảy ra khi niêm mạc mũi phản ứng quá mức với các tác nhân như phấn hoa, bụi mịn, nấm mốc, lông động vật hoặc thay đổi thời tiết.
Các triệu chứng thường gặp gồm:
- Hắt hơi liên tục, đặc biệt vào buổi sáng hoặc khi tiếp xúc dị nguyên.
- Nghẹt mũi, chảy nước mũi trong.
- Ngứa mũi, họng, mắt, tay.
- Đỏ mắt, ngứa mắt, chảy nước mắt nếu có viêm kết mạc dị ứng.
- Mệt mỏi, khó tập trung.
Viêm mũi dị ứng được chia thành hai dạng chính:
- Viêm mũi dị ứng theo mùa (do thời tiết): Xuất hiện vào những thời điểm nhất định trong năm, thường liên quan đến phấn hoa.
- Viêm mũi dị ứng quanh năm: Có thể xảy ra bất cứ lúc nào do tiếp xúc với các tác nhân dị ứng trong môi trường sống.
Theo Hiệp hội Dị ứng, Hen suyễn và Miễn dịch học Hoa Kỳ (AAAAI), bệnh này ảnh hưởng đến khoảng 10 – 30% dân số toàn cầu, với tỷ lệ mắc cao hơn ở trẻ em và thanh thiếu niên so với người trưởng thành.
Nhiều người thắc mắc liệu viêm mũi dị ứng có di truyền không?
2. Viêm mũi dị ứng có tính di truyền không?
Bác sĩ, giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM - trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết cụ thể gồm:
Nhiều người băn khoăn liệu viêm mũi dị ứng có di truyền hay không. Theo các chuyên gia, căn bệnh này có liên quan mật thiết đến yếu tố di truyền. Các nghiên cứu dịch tễ học cho thấy, nếu cha hoặc mẹ mắc viêm mũi dị ứng, con cái có nguy cơ cao hơn đáng kể so với những trẻ có cha mẹ không mắc bệnh.
Tỷ lệ di truyền: Theo nghiên cứu đăng trên The Journal of Allergy and Clinical Immunology (JACI), nếu một trong hai phụ huynh bị viêm mũi dị ứng, nguy cơ mắc bệnh của con dao động từ 30 – 50%. Trường hợp cả cha và mẹ đều mắc bệnh, tỷ lệ này có thể tăng lên 70 – 80%.
Di truyền và cơ địa dị ứng: Viêm mũi dị ứng thường đi kèm với các bệnh lý dị ứng khác như viêm da cơ địa, hen suyễn, dị ứng thực phẩm,… Nguyên nhân liên quan đến các nhóm gen kiểm soát phản ứng miễn dịch như IL-4, IL-13, HLA-DRB1,...
Mặc dù có tính di truyền, nhưng không phải ai có cha mẹ mắc bệnh cũng sẽ bị viêm mũi dị ứng. Các yếu tố môi trường và thói quen sinh hoạt cũng có thể ảnh hưởng đến nguy cơ mắc bệnh.
3. Những yếu tố tác động đến viêm mũi dị ứng
Bên cạnh yếu tố di truyền, các nhà khoa học nhận định rằng môi trường sống cũng đóng vai trò quan trọng trong việc gia tăng nguy cơ mắc viêm mũi dị ứng. Một số tác nhân chính bao gồm:
Ô nhiễm không khí: Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), việc tiếp xúc với bụi mịn, khói công nghiệp, khói thuốc lá,… có thể làm tăng nguy cơ mắc viêm mũi dị ứng.
Biến đổi thời tiết: Sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ, độ ẩm không khí,… có thể kích thích niêm mạc mũi phản ứng viêm, dẫn đến viêm mũi dị ứng.
Tiếp xúc với dị nguyên: Sống trong môi trường chứa nhiều tác nhân gây dị ứng như nấm mốc, bụi nhà, lông động vật, phấn hoa,… có thể khiến triệu chứng viêm mũi dị ứng trở nên nghiêm trọng hơn.
Hệ vi sinh đường ruột: Theo nghiên cứu đăng trên The Lancet, sự mất cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột ở trẻ sơ sinh có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh dị ứng, trong đó có viêm mũi dị ứng.
Viêm mũi dị ứng là bệnh miễn dịch do niêm mạc mũi phản ứng quá mức với dị nguyên
4. Cách phòng ngừa viêm mũi dị ứng ở người có yếu tố di truyền
Những người có tiền sử gia đình mắc viêm mũi dị ứng nên thực hiện các biện pháp phòng tránh để giảm nguy cơ khởi phát bệnh. Chuyên gia, giảng viên Cao đẳng điều dưỡng tphcm chia sẻ gồm:
Hạn chế tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng: Tránh xa khói thuốc lá, bụi bẩn, hóa chất độc hại, môi trường ô nhiễm, phấn hoa vào mùa xuân,…
Giữ gìn môi trường sống sạch sẽ: Thường xuyên vệ sinh nhà cửa, sử dụng máy lọc không khí để giảm thiểu các chất gây kích ứng.
Tăng cường hệ miễn dịch qua chế độ dinh dưỡng: Bổ sung thực phẩm giàu vitamin C (cam, bưởi…), vitamin D (cá hồi, sữa…) và men vi sinh để hỗ trợ sức khỏe miễn dịch.
Duy trì lối sống lành mạnh: Ăn uống khoa học, tập luyện thể dục thể thao thường xuyên để nâng cao sức đề kháng.
Thăm khám và điều trị sớm: Khi xuất hiện các dấu hiệu viêm mũi dị ứng, cần đến bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, ngăn ngừa biến chứng như viêm xoang hoặc hen suyễn.
Nhìn chung, viêm mũi dị ứng có yếu tố di truyền, nhưng không phải ai có tiền sử gia đình mắc bệnh cũng bị ảnh hưởng. Hiểu rõ các nguy cơ và áp dụng biện pháp phòng ngừa sẽ giúp kiểm soát bệnh hiệu quả, cải thiện chất lượng cuộc sống.
Xem thêm tại: ytevietnam.net.vn
