- Khi nào nên ngừng bổ sung vitamin D cho trẻ?
- Trẻ em bị thiếu sắt có những biểu hiện gì? Hướng dẫn bổ sung sắt
- Uống nước ép trái cây như thế nào mới tốt cho sức khỏe?
Chiều cao của con người được quyết định một phần bởi gen di truyền chiều cao
1. Gen di truyền có quyết định chiều cao không?
Theo giảng viên tại Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết: Theo quy luật chung, chiều cao của một người có thể dự đoán dựa trên chiều cao của bố mẹ, và điều này phản ánh cách tính chiều cao di truyền. Tuy nhiên, gen không phải là yếu tố duy nhất ảnh hưởng đến chiều cao.
Trong một số trường hợp, trẻ có thể cao hơn hoặc thấp hơn nhiều so với bố mẹ và các người thân khác. Sự khác biệt như vậy có thể được giải thích bằng việc chiều cao bị ảnh hưởng bởi các yếu tố khác ngoài gen di truyền.
Theo ước tính của các nhà nghiên cứu, khoảng 80% chiều cao được quyết định bởi yếu tố di truyền. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây chỉ mới phát hiện một phần của các biến thể và cách chúng ảnh hưởng đến chiều cao. Ví dụ, các biến thể trong gen FGFR 3 gây ra các rối loạn sản sụn xương, FBN1 (các rối loạn acromicric, geleophysic, và hội chứng Marfan), GH1 (thiếu hụt hormone tăng trưởng), EVC (hội chứng Ellis-van Creveld, weyers acrofacial), và GPC3 (hội chứng Simpson-Golabi-Behmel).
Chiều cao chủ yếu được điều khiển bởi sự kết hợp của các biến thể di truyền, với mỗi biến thể đóng góp một phần nhỏ trong việc ảnh hưởng đến chiều cao, kết hợp với yếu tố môi trường. Hơn 700 biến thể đã được xác định, và dự kiến sẽ phát hiện thêm nhiều biến thể khác. Một số biến thể này liên quan đến các gen ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến sản sụn trong các đĩa tăng trưởng, nơi tạo ra xương mới và làm dài xương. Chức năng của nhiều gen liên quan đến chiều cao vẫn chưa được hiểu rõ.
2. Yếu tố ảnh hưởng đến chiều cao
Gen di truyền không phải là yếu tố duy nhất quyết định chiều cao. Trong một số trường hợp, tăng trưởng chiều cao không đạt kỳ vọng hoặc trẻ có chiều cao vượt trội so với bố mẹ, điều này được giải thích bởi tác động của nhiều yếu tố khác ngoài gen.
2.1. Dinh dưỡng
Chế độ dinh dưỡng cung cấp chất dinh dưỡng quan trọng trong quá trình phát triển, ảnh hưởng đến chiều cao. Chế độ ăn uống giàu dinh dưỡng giúp chiều cao phát triển theo đúng khả năng gen quy định, trong khi chế độ ăn uống kém có thể làm giảm tốc độ tăng trưởng chiều cao.
2.2. Khả năng tiếp cận thực phẩm lành mạnh
Trẻ em trong môi trường kinh tế yếu có thể gặp khó khăn trong việc tiếp cận dinh dưỡng và dịch vụ chăm sóc sức khỏe, gây ảnh hưởng đến tốc độ phát triển chiều cao.
Ngoài gen di truyền chiều cao thì chiều cao của con người còn ảnh hưởng bởi chế độ dinh dưỡng
2.3. Giới tính
Sự khác biệt về cột mốc tuổi dậy thì có thể làm cho bé trai phát triển chậm hơn bé gái. Nam giới trưởng thành thường cao hơn trung bình 14cm so với nữ giới.
2.4. Nội tiết tố
Giảng viên tại Cao đẳng Điều dưỡng TPHCM chia sẻ: Nội tiết tố như hormone tuyến giáp, hormone tăng trưởng, testosterone và estrogen đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển chiều cao. Rối loạn này có thể làm thay đổi chiều cao, đặc biệt là ở trẻ em có suy giáp hoặc rối loạn tuyến yên.
2.5. Rối loạn bẩm sinh
Một số chứng rối loạn bẩm sinh như loạn sản sụn xương, hội chứng Turner, Marfan, Klinefelter có thể ảnh hưởng đến chiều cao. Những biến thể này có thể làm tăng hoặc giảm chiều cao bất thường.
3. Phương pháp thúc đẩy tăng chiều cao
Tổng quát, không có cách nào để tăng chiều cao vì mỗi người mang theo gen quy định chiều cao của mình từ khi mới sinh. Tuy nhiên, các yếu tố như dinh dưỡng không đầy đủ hoặc thiếu điều kiện chăm sóc y tế có thể có ảnh hưởng đến khả năng phát triển chiều cao.
Trong trường hợp mắc các bệnh lý nội tiết như thiếu hormone tăng trưởng hoặc rối loạn tuyến giáp, việc sử dụng thuốc điều chỉnh hormone có thể hỗ trợ quá trình phát triển chiều cao.
Tuy nhiên, khi đã bước vào độ tuổi trưởng thành, việc sử dụng thuốc thay thế nội tiết tố không thể mang lại sự tăng chiều cao. Lúc này, chiều cao đã đạt ngưỡng và bất kỳ loại thuốc hoặc bổ sung nào cũng không thể thay đổi điều này.
Quan trọng nhất là tập trung vào chế độ dinh dưỡng từ thời thơ ấu. Chế độ dinh dưỡng lành mạnh không chỉ hỗ trợ tăng trưởng chiều cao mà còn giúp xây dựng cơ thể khỏe mạnh khi bước vào độ tuổi trưởng thành.
Tư thế không tốt và thiếu hoạt động cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình phát triển chiều cao, do đó, việc điều chỉnh tư thế từ khi còn nhỏ cũng đóng góp vào việc thúc đẩy tăng chiều cao.
Nguồn: ytevietnam.net.vn
