- Dược sĩ tư vấn những loại kháng sinh thường dùng và hướng dẫn cách dùng thuốc an toàn hiệu quả
- Thuốc không kê đơn: 6 điều cần lưu ý khi mua và sử dụng
- Những đối tượng cần thận trọng khi dùng thuốc kháng sinh Amoxicillin
Thuốc Clopidogrel được sử dụng cho người lớn để ngăn ngừa các rối loạn do
tắc nghẽn mạch huyết khối
Clopidogrel là thuốc tim mạch có tác dụng ức chế kết tập tiểu cầu, giúp ngăn ngừa hình thành cục máu đông ở những người bệnh tim mạch, có nguy cơ nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ nguy hiểm tính mạng. Thuốc thường được chỉ định để phòng ngừa huyết khối động mạch trong các trường hợp đã bị xơ cứng động mạch, đột quỵ, bệnh lý động mạch ngoại biên, đau thắt ngực không ổn định, nhồi máu cơ tim. Tuy nhiên, người bệnh cần biết thông tin đầy đủ về thuốc và những lưu ý khi sử dụng thuốc Clopidogrel để đảm bảo dùng thuốc hợp lý, an toàn và đạt hiệu quả tốt nhất.
Trên thị trường thuốc Clopidogrel hiện có 2 loại dạng viên:
- Thứ 1: loại viên nén chỉ chứa Clopidogrel (dạng đơn độc) như: Viên nén Clopidogrel 75mg, 300mg với biệt dược thông dụng là Plavix và Clopistad (Clopidogrel stada).
- Thứ 2 là loại viên nén chứa: Clopidogrel và hoạt chất khác (dạng phối hợp) như: Viên nén bao phim: Duoplavin (Clopidogrel 75mg + Acid acetylsalicylic 100mg); Pfertzel (Clopidogrel 75mg + Acid acetylsalicylic 75mg).
Dạng viên uống có thể ở các loại muối khác nhau với liều tính theo dạng base: 75 mg clopidogrel tương đương 111,86 mg clopidogrel besilat; 97,86 mg clopidogrel bisulfat; 83,50 mg clopidogrel hydroclorid.
Thuốc Clopidogrel dùng cho những trường hợp nào?
- Clopidogrel được chỉ định dùng cho các bệnh nhân là người lớn, làm giảm các biến cố do xơ vữa động mạch như nhồi máu cơ tim, đột quỵ và tai biến mạch máu não.
- Ở bệnh nhân có tiền sử xơ vữa động mạch biểu hiện bởi đột qụy do thiếu máu cục bộ (từ 7 ngày đến ít hơn 6 tháng), ở bệnh nhân nhồi máu cơ tim (từ vài ngày đến ít hơn 35 ngày) hoặc bệnh lý động mạch ngoại biên đã thành lập.
- Clopidogrel còn được chỉ định dùng cho các bệnh nhân là người lớn bị hội chứng mạch vành cấp tính: Hội chứng mạch vành cấp tính không có đoạn ST chênh lên (đau thắt ngực không ổn định hoặc nhồi máu cơ tim không có sóng Q), bao gồm các bệnh nhân có đặt giá đỡ mạch vành (stent) trong quá trình can thiệp động mạch vành qua da, dùng kết hợp với acetylsalicylic acid (ASA).
Dự phòng nguyên phát các rối loạn do nghẽn mạch huyết khối như nhồi máu cơ tim, đột quỵ và bệnh động mạch ngoại biên.
Dự phòng các biến cố thuyên tắc-huyết khối và huyết khối do xơ vữa trên bệnh nhân rung nhĩ: Bệnh nhân trưởng thành bị rung nhĩ có ít nhất một yếu tố nguy cơ gặp các biến cố tim mạch, không thể sử dụng được thuốc kháng vitamin K (VKA) và có nguy cơ xuất huyết thấp, có thể được chỉ định dùng clopidogrel kết hợp với ASA để dự phòng huyết khối do xơ vữa và các biến cố thuyên tắc-huyết khối, bao gồm cả đột quỵ.
Cách dùng - Liều lượng Clopidogrel?
- Clopidogrel thường dùng đường uống với liều cho người lớn thông thường là 75mg/lần một ngày nhưng có thể tăng lên 300mg hoặc 600mg tùy vào tình trạng bệnh.
- Clopidogrel có thể được dùng cùng hoặc không cùng thức ăn. Tuy nhiên vẫn cần tránh sử dụng những thức ăn tương tác với thuốc. Chi tiết các thức ăn ảnh hưởng đến tác dụng của Clopidogrel, bạn có thể theo dõi ở phần “Tương tác cần chú ý khi dùng Clopidogrel"
Người bệnh không nên tự ý ngưng thuốc khi chưa có sự cho phép của bác sĩ. Ngừng thuốc có thể làm tăng nguy cơ chảy máu hoặc đột quỵ. Bác sĩ có thể cho bạn ngừng sử dụng Clopidogrel trong một thời gian ngắn trước khi phẫu thuật, thủ thuật y tế hoặc làm răng.
Đối với bệnh nhi: Do chưa có đủ dữ liệu về hiệu quả nên không dùng Clopidogrel cho trẻ em.
Quá liều Clopidogrel dẫn đến kéo dài thời gian chảy máu và sau đó biến chứng của chảy máu. Những triệu chứng độc tính cấp là nôn, mệt, khó thở và xuất huyết tiêu hóa. Lượng Clopidogrel hấp thu ở mỗi người khác nhau, vì thế khi vô tình uống quá liều thuốc bạn nên liên hệ với bác sĩ điều trị để được xử lý kịp thời. Đặc biệt là khi có những biểu hiện bất thường như chảy máu quá nhiều.
Những lưu ý khi sử dùng thuốc Clopidogrel
Dược sĩ Cao đẳng Dược lưu ý khi sử dụng thuốc Clopidogrel?
- Người bệnh bắt buộc dùng Clopidogrel trong thời gian nhất định hoặc duy trì suốt đời tùy theo tình trạng bệnh theo chỉ định của bác sĩ.
- Nếu người bệnh quên dùng một liều clopidogrel, hãy uống ngay khi nhớ ra trong bất kỳ thời điểm nào trong vòng dưới 12 giờ sau khi dùng liều theo lịch trình thông thường thì bệnh nhân nên dùng ngay 1 liều và sau đó dùng liều kế tiếp theo đúng lịch trình thông thường. Không dùng liều gấp đôi để bù cho liều đã quên.
- Nếu bạn thường xuyên quên liều, bạn nên đặt báo thức hoặc dặn người thân nhắc nhở để có thể dùng thuốc đúng chỉ dẫn.
- Không được dùng thuốc cho người suy gan, suy thận, người mẫn cảm với bất kỳ thành phần nào của thuốc.
- Không được dùng cho người đang chảy máu bệnh lý như người bị loét dạ dày, chảy máu đường ruột, xuất huyết não, máu khó đông, sắp phẫu thuật hay mới phẫu thuật.
- Ngoài ra, thuốc cũng không được khuyến khích sử dụng cho phụ nữ đang mang thai hay đang cho con bú.
Clopidogrel có thể gây ra các tác dụng không mong muốn (ADR)?
Clopidogrel rất hiếm khi gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng, tuy nhiên người bệnh cũng không nên chủ quan khi gặp các dấu hiệu cảnh báo dưới đây:
Rối loạn tiêu hoá: tiêu chảy, đau bụng, khó tiêu, loét dạ dày tá tráng, viêm dạ dày, buồn nôn, nôn, đày hơi.
Rối loạn về hồ hấp, ngực và trung thất: Ho ra máu, tức ngực, chảy máu cam, nôn mửa ra máu hoặc có máu trong nước tiểu, phân.
Rối loạn về da: Thâm tím, dị ứng phát ban, ban ngứa, ban xuất huyết, ngứa, rộp da, khó thở, tức ngực, khản giọng, sưng môi, miệng, lưỡi. Da hoặc lòng trắng của mắt chuyển sang màu vàng.
Cảm thấy rất mệt mỏi hoặc có các dấu hiệu nhiễm trùng, chẳng hạn như sốt (38 độ C trở lên), đau họng, chóng mặt.
Các tác dụng phụ hiếm gặp như: Xuất huyết đường tiêu hóa, loét dạ dày, chứng giảm bạch cầu trung tính hoặc chứng mất bạch cầu không hạt nghiêm trọng, chứng giảm tiểu cầu, ban xuất huyết do giảm tiểu cầu, bệnh thiếu máu bất sản, bệnh thận như hội chứng viêm thận, mất vị giác, viêm khớp cấp, giảm tiểu cầu, xuất huyết nội sọ, xuất huyết ở mắt.
Để tránh gặp các tác dụng phụ trong quá trình sử dụng, ngoài việc dùng đúng, đủ liều theo thời gian bác sĩ quy định. Ngoài ra, người bệnh cần lưu ý cả về các thực phẩm hoặc thuốc khi dùng cùng để tránh tương tác với thuốc.
Cần thận trọng với các trường hợp sau:
Thận trọng khi sử dụng ở bệnh nhân xuất huyết do chấn thương, phẫu thuật hoặc do các bệnh lý khác.
Trường hợp bệnh nhân chuẩn bị phẫu thuật, phải ngưng sử dụng Clopidogrel 5 ngày trước khi phẫu thuật.
Thận trọng khi sử dụng Clopidogrel ở những bệnh nhân có thương tổn thiên về xuất huyết (như loét). Cần thận trọng khi sử dụng những thuốc có thể gây ra những thương tổn tương tự như vậy cho những bệnh nhân đang uống Clopidogrel.
Thận trọng ở những bệnh nhân suy gan, những người có sự thay đổi trong chuyển hóa (kém chuyển hóa do CYP2C19)
Người bệnh bắt buộc dùng Clopidogre theo chỉ định của Bác sĩ
Các tương tác cần chú ý khi dùng Clopidogrel?
Clopidogrel có thể bị giảm tác dụng, tăng tác dụng phụ khi dùng cùng một số thuốc và thực phẩm. Người bệnh hãy cho bác sĩ biết nếu bạn đang dùng những loại thuốc sau trước khi bắt đầu dùng Clopidogrel:
Thuốc làm loãng máu hoặc ngăn ngừa cục máu đông, chẳng hạn như Aspirin , Warfarin , Rivaroxaban hoặc Apixaban. Bởi các thuốc này làm tăng nguy cơ xuất huyết.
Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như Ibuprofen, Meloxicam,.... Nghiên cứu ở những người tình nguyện khỏe mạnh sử dụng thuốc kháng viêm NSAID, việc sử dụng đồng thời cùng với Clopidogrel có thể làm tăng nguy cơ xuất huyết đường tiêu hóa.
Các thuốc chuyển hóa bởi hệ enzyme Cytochrom P450: Với nồng độ cao trong thử nghiệm in vitro, Clopidogrel ức chế Cytochrom P450 (2C9). Cho nên nó có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa của Phenytoin, Tamoxifen, Tolbutamid, Warfarin, Torsemid, Fluvastatin và nhiều chất kháng viêm không steroid khác, nhưng không có dữ liệu về mức nghiêm trọng của các tương tác trên. Cần lưu ý khi phối hợp Clopidogrel với các thuốc trên.
Nếu sử dụng Clopidogrel đồng thời với thuốc ức chế hoạt động của enzyme CYP2C19 có thể làm giảm nồng độ chất chuyển hóa hoạt động Clopidogrel. Vì thế nên thận trọng khi dùng Clopidogrel đồng thời với những thuốc ức chế CYP2C19 bao gồm Omeprazole và Esomeprazole, Fluvoxamine, Fluoxetine, Moclobemide, Voriconazole, Fluconazole, Ticlopidine, Ciprofloxacin, Cimetidine, Carbamazepine, Oxcarbazepine và Chloramphenicol.
Các thực phẩm ảnh hưởng đến tác dụng của Clopidogrel?
Những thực phẩm giàu vitamin K như rau cải xanh, bắp cải, rau chân vịt, mùi tây, súp lơ, tỏi, dưa chuột… có thể làm giảm tác dụng chống đông của Clopidogrel.
Trong khi đó, các thực phẩm chứa salicylate như táo, cam, ớt xanh, bí xanh hoặc rượu, bia lại làm tăng tác dụng phụ gây chảy máu của t Clopidogrel.
Tốt nhất khi dùng Clopidogrel, người bệnh nên hạn chế bớt các thực phẩm giàu vitamin K.
Ngoài ra, đừng quên bảo quản thuốc ở nhiệt độ phòng, tránh ẩm và nhiệt để đảm bảo thuốc bạn uống luôn có chất lượng tốt nhất.
