Trong hơn 10 năm qua với những thành tựu trong nghiên cứu về công nghệ sinh học nói chung, công nghệ tế bào gốc và bản đồ gen nói riêng giúp các nhà khoa học dự đoán được phản ứng chính xác của bệnh nhân đối với bệnh và tìm ra được phương pháp điều trị bệnh một cách hiệu quả.
- Hy hữu: Cứu sống nam thanh niên bị đau tim trên biển gió giật cấp 12, 13
- Vì sao người có tiền sử bệnh Gan dễ bị ngộ độc khi dùng thuốc pracetamol?
- BV Mắt TP.HCM: Nguy cơ tiêu hủy lô thuốc quý gần 1 tỷ vì Dược sĩ rút nhầm dây điện
“Y học chính xác” xu hướng phát triển mới của Y học hiện đại
Y học chính xác là gì?
Y học chính xác hay y học cá thể hóa (Personalized Medicine - PM) được hiểu đơn giản là điều trị đúng bệnh nhân với đúng thuốc, đúng liều, đúng phương pháp chăm sóc và vào đúng thời điểm. Nói rộng hơn, PM có thể được coi là một phương pháp điều trị đáp ứng với từng cá thể từng như cầu và sở thích của mỗi bệnh nhân trong tất cả các khâu bao gồm: phòng ngừa, chẩn đoán, điều trị và theo dõi.
“Tuy nói là phương pháp mới, nhưng phương pháp này đã có từ thời cổ đại, Hipprocrates - “cha đẻ của nghề y” đã tùng kê đơn thuốc không ai giống ai, dựa trên biểu hiện bệnh mà mỗi người mắc phải. Ngày nay, y học hiện đại cũng đang sử dụng các nguyên tắc trên để điều trị cho bệnh nhân một cách tốt nhất” Tiến sĩ Y Khoa Nông Thị Tiến người chuyên nghiên cứu về nền Y học hiện đại, nguyên hiệu trưởng Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur chia sẻ.
Ưu điểm của phương pháp Y học chính xác so với cách điều trị truyền thống
Lâu nay việc điều trị bệnh theo Tây Y thường dựa theo tính quần thể, tức là một phác đồ điều trị sẽ dùng chung cho tất cả những người mắc cùng một căn bệnh đó, không có việc cân nhắc đặc thù của từng bệnh nhân. Quy trình điều trị truyền thống sẽ là: Bác sĩ dựa trên các dấu hiệu Lâm sàng của bệnh, các xét nghiệm, cùng một số yếu tố liên quan như tuổi, giới, môi trường, dịch tễ... để đưa ra chẩn đoán nhiều khả năng nhất sau đó tiến hành kê đơn và hướng điều trị. Nếu việc điều trị chưa hiệu quả hoặc nhiều tác dụng phụ, bác sĩ sẽ đổi thuốc khác, điều chỉnh liều lượng... cho đến khi thuốc có hiệu quả điều trị nhất định.
Theo những tin tức y tế mới nhất thì khả năng đáp ứng thuốc, đáp ứng với phương pháp điều trị tùy thuộc vào đặc điểm của từng cá thể, đặc tính sinh học của từng người; trên thực tế thì có đến hơn 40% bệnh nhân mắc cùng một bệnh không đáp ứng với thuốc trong phác đồ, riêng bệnh ung thư, tỷ lệ này chỉ là 75%.
PM giúp quá trình điều trị tiết kiệm chi phí tối đa
Với PM, bệnh nhân sẽ được làm một loạt các Xét nghiệm di truyền cấp độ phân tử. Bác sĩ dựa trên những thông tin này để xác định mức độ mắc bệnh cũng như mức độ đáp ứng của bệnh nhân đối với thuốc. Việc phát hiện sớm, gợi ý thay đổi lối sống cho phù hợp và đề ra phương pháp điều trị tối ưu.
Ví như, trước khi điều trị bệnh nhân cần tiến hành hóa trị, bệnh nhân ung thư sẽ được kiểm tra bằng phương pháo này để xác định xem bệnh nhân có đáp ứng với hóa chất điều trị hay không. Bác sĩ còn biết được bệnh nhân đáp ứng tốt với loại thuốc nào, không đáp ứng với loại nào để tránh các tác dụng phụ nghiêm trọng mà thuốc ung thư gây ra cho bệnh nhân. Đây là bước đột phá lớn so với y học truyền thống vốn chỉ đưa ra phương pháp chữa bệnh chung chung chỉ đem lại hiệu quả trung bình cho tất cả bệnh nhân.
Tuy nhiên cũng cần lưu ý là bệnh tật không cuất hiện do tương tác gên với gên mà còn xuất hiện bởi tương tác giữa gen với các điều kiện của môi trường, đó là những tác nhân hóa học chưa được phân tích đầy đủ. Chính vì vậy, dù là y học truyền thống hay PM, quá trình trao đổi giữa bác sĩ với bệnh nhân để tìm hiểu bệnh sử cá nhân và gia đình vẫn là khâu không thể thiếu.
Đánh giá tiềm năng của PM trong tương lai
PM mang đến nhiều tiềm năng phát triển cho nền Y học
Tiết kiệm chi phí khám và điều trị bệnh một cách tối đa là lợi ích không thể phủ nhận mà phương pháp PM mang lại cho nền Y học. Tuy khâu tốn kém nhất và mất nhiều thời gian nhất trong quy trình chính là khâu giải mã bộ gen của người bệnh, nhưng với sự tiền bộ của nền khoa học kỹ thuật phân tử thì bước đáng giá này dẫn trở nên đơn giản rất nhiều, việc giải mã gen của bệnh nhân để giúp bệnh nhân chữa trị sao cho phù hợp, hiệu quả nhất với mỗi cá thể sẽ là điều cần thiết để bắt đầu thời đại của PM.
Riêng với thị trường sản xuất Dược thì PM là thị trường đầy tiềm năng và cũng không ít thách thức, vì với phương pháp PM khi đã xác định được những dược liệu mà cơ thể bệnh nhân sản xuất tốt, họ có thể tạo ra loại thuốc hiệu quả cao, tiết kiệm thời gian và ngân sách thử nghiệm.
Tuy vẫn còn rất nhiều rào cản, nhưng với những thành tựu mà phương pháp này mang lại hiện nay có thể khẳng định, PM không còn là câu chuyện hoang đường hay giấc mơ viển vông mà là lời cam kết chắc chắn thành hiện thực.
Ngọc Mai – Ytevietnam.net.vn
