Có biện pháp nào ngăn ngừa hay khắc phục quá trình lão hóa đến sớm không?

Quá trình lão hóa theo tuổi tác là quy luật tất yếu của tự nhiên không thể thay đổi được. Dưới đây là những chia sẻ về quá trình lão hóa, sự ảnh hưởng và các biện pháp khắc phục.

Ngày 29/12/2022, 03:29:55   Tác giả : Bích Nhuần    Lượt xem: 289

Quá trình lão hóa theo tuổi tác là quy luật tất yếu của tự nhiên không thể thay đổi được

1 - Sự lão hóa hệ tim mạch

Khi tuổi tác càng cao thì hệ tim mạch cũng có thay đổi lão hóa như: giảm chức năng co bóp, giảm khối lượng tuần hoàn, van tim xơ cứng, vôi hóa, rối loạn hệ thống dẫn truyền xung điện trong tim, xơ vữa động mạch, hệ van tĩnh mạch suy dãn,… Và hậu quả có thể xảy ra là làm giảm khả năng thực hiện các hoạt động đòi hỏi phải có sự gắng sức. Lưu lượng máu giảm và nhịp tim với các rối loạn có thể gây nên tình trạng hồi hộp, chóng mặt hay khó thở,…

‎Người cao tuổi khi đó có thể mắc các bệnh lý về van tim (hẹp/hở van tim); các bệnh liên quan đến cơ tim (dãn/dày cơ tim, thiếu máu cục bộ…); các bệnh lý liên quan đến mạch máu (tăng huyết áp, động mạch vành, mạch máu não, mạch máu chi...)

Theo đó, giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur chia sẻ: việc luyện tập thương xuyên sẽ góp phần giúp giảm huyết áp, giảm cholesterol từ đó giảm nguy cơ xơ cứng/xơ vữa động mạch. Theo đó, luyện tập sẽ tăng cương cho sức khỏe nói chung và sức khỏe tim mạch nói riêng.

Tuy nhiên đối với người già nên chú ý đến cường độ luyện tập/vận động nên bắt đầu vận động một cách từ từ cho đến khi cơ thể đã thích nghi với cường độ vận động mới.

2 - Sự lão hóa chức năng hô hấp

Tuổi tác càng cao thì chức năng của phổi cũng có xu hướng lão hóa, việc này thể hiện phổi giảm sự đàn hồi, hạn chế chức năng trao đổi khí. Theo đó, ở người cao tuổi cũng sẽ bị giảm khả năng hấp thụ oxy vào máu động mạch, ảnh hưởng tới việc cung cấp oxy cho mô. Ở người cao tuổi, thông khí tối đa giảm rõ phản ánh dự trữ hô hấp giảm, lồng ngực di động kém hơn tạo lực cản lớn làm giảm hiệu quả quá trình hô hấp… đặc biệt ảnh hưởng ở các đối tượng có tiền sử mắc các bệnh hô hấp, hút thuốc lá,….

Tình trạng này khiến người cao tuổi bị khó thở, thiếu không khí, ảnh hưởng tới hoạt động chung, đặc biệt là các hoạt động cần gắng sức, từ đó làm giảm chất lượng của cuộc sống. Khi suy giảm chức năng hô hấp nó cũng dần ảnh hưởng tới các cơ quan khác( não, tim…)

‎Để khắc phục tình trạng người cao tuổi cần có một môi trường sống lành mạnh, không tiếp xúc với các yếu tố độc hại ( khói thuốc lá, ô nhiễm không khí…). Thường xuyên tập luyện với một số có các hoạt động phù hợp với tình trạng hô hấp của bệnh nhân. Dinh dưỡng hỗ trợ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện hô hấp cho người cao tuổi.

3 - Quá trình lão hóa chức năng tiêu hóa

Quá trình lão hóa chức năng hệ tiêu hóa ở người cao tuổi có lẽ dễ nhận thấy nhất là khóa khăn trong việc nhai, nuốt thức ăn. Ảnh hưởng từ việc không chăm sóc răng miệng kỹ từ lúc còn trẻ gây ra các vấn đề viêm lợi, rụng răng,…

Giảm nhu động thực quản làm quá trịnh vận chuyển thức qua ống tiêu hóa chậm hơn dẫn tới người già phải ăn chậm và nhai lâu hơn.

Giảm nhu động ruột, giảm tiết dịch vị dạ dày gây giảm hấp thu chất dinh dưỡng. Giảm nhu động của đại tràng cản trở thức ăn di chuyển trong phần còn lại của ống tiêu hóa và đi ra ngoài cơ thể. Tăng thời gian lưu thông của khối thức ăn trong ruột làm tái hấp thu nước nhiều hơn dẫn tới tỉ lệ táo bón gia tăng ở người cao tuổi

‎Theo đó, khi hệ tiêu hóa gặp vấn đề thì sẽ dẫn đến tình trạng giảm sút dinh dưỡng ở người cao tuổi, dẫn đến sẽ gầy yếu, suy kiệt, táo bón, hoặc đại tiện không tự chủ.

‎Để khắc phục tình trnagj người cao tuổi cần có chế độ ăn giàu chất xơ và đẩy đủ thành phần, đủ nước và luyện tập thường xuyên có thể giúp ngăn ngừa và điều trị các rối loạn tiêu hóa thường gặp. Với bệnh nhân không đủ minh mẫn, cần phải luyện tập thói quen đi đại tiện.

Người cao tuổi nên chú ý tới cường độ vận động khi luyện tập 

4 - Quá trình lão hóa của xương khớp

Theo tuổi tác, hệ xương khớp của ngươi cao tuổi cũng lão hóa và có nhiều thay đổi điển hình là đa số người cao tuổi đều than phiền về việc xương khớp đau nhức. Bác sĩ giảng viên ngành Vật lý trị liệu và Phục hồi chức năng công tác tại Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur chia sẻ: quá trình lão hóa hệ xương một số thay đổi theo hướng giảm dần như: giảm khối lượng xương diễn ra dưới dạng mất canxi xương; giảm dầm khối lượng từng đơn vị cơ của các nhóm cơ lớn; dịch khớp giảm và tăng dần tình trạng thoái hóa khớp theo tuổi…

Hậu quả của quá trình lão hóa ở người cao tuổi là làm hệ xương trở nên giòn và yếu, loãng xương và tăng nguy cơ gãy xương, hạn chế khả năng vận động do thoái hóa khớp, đau khớp.

‎Để khắc phục việc luyện tập thể dục rất cần thiết ở người cao tuổi để giúp duy trì sức khỏe. Tham gia một chương trình luyện tập yêu thích để có lối sống tích cực lên người giúp trì sức mạnh, dẻo dai của hệ cơ xương khớp suốt những năm tháng về sau. Luyện tập thường xuyên giúp làm chậm thời gian quá trình lão hóa trên hệ cơ xương khớp.

‎‎‎‎Ngoài ra chế độ ăn uống hợp lý cũng có vài trò quan trọng, bổ sung thực phẩm giàu canxi để bảo vệ xương khớp.Có thể bổ sung qua đường uống với thuốc tốt cho hệ xương khớp (chống loãng xương, bù canxi, tăng dịch khớp…) nhưng cần tuân thủ hướng dẫn sử dụng của các bác sĩ.

Tóm lại: Chúng ta thấy khi về già, các cơ quan có những biến đổi nhất định, và diễn ra đồng thời với nhau, làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người cao tuổi. Việc hiểu về quá trình lão hóa, hệ lụy và những biện pháp khắc phục, ngăn chặn hạn chế được phần nào quá trình lão hóa sớm là vô cùng quan trọng. Để từ đó có biện pháp hỗ trợ phù hợp trong việc chăm sóc, điều trị, nâng cao chất lượng cuộc sống của người cao tuổi.

Nguồn: Tin tức Y tế Việt Nam tổng hợp