Giải mã “Phúc thống phục Nhân sâm tắc tử” và những lưu ý khi sử dụng Nhân sâm

Ngược lại, nhân sâm có thể cung cấp năng lượng, tăng cường hệ miễn dịch và giúp cơ thể khỏe mạnh. Hãy yên tâm sử dụng nhân sâm để trải nghiệm những lợi ích tuyệt vời mà nó mang lại

Và cùng chúng tôi tìm hiểu và giải mã vị thuốc mệnh danh đứng đầu trong tứ đại danh dược: Sâm, NHung, Quế , Phụ” nhé!

Hãy cùng DsCKI. Nguyễn Quốc Trung - giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM tìm hiểu thêm về công dụng và lợi ích của thảo dược này qua bài viết sau!

Hình ảnh của và hoa, lá cây Nhân Sâm

1. Nhân sâm vi thuốc “Thượng phẩm” trong Đông y

Nhân sâm, được coi là "Thượng phẩm" trong Đông y, thuộc loại đầu tiên trong bốn loại dược liệu quý gồm sâm, nhung, quế, phụ.

Với tên khoa học Panax ginseng C. A. Mey - Araliaceae, ( họ nhân sâm),

Nhân sâm qua các quá trình chế biến tạo nên các sản phẩm như hồng sâm, bạch sâm, đại lực sâm...

Nhân sâm, trong Đông y, thường được xếp vào hạng mục "thượng phẩm", tức là loại dược liệu quý có giá trị cao và được coi trọng. Nó được coi là một trong những loại dược liệu có các công năng tuyệt vời như bổ nguyên khí, ích huyết, sinh tân, ích trí, định thần

Nhân sâm tắc tử mang lại một số lợi ích và công dụng đặc biệt sau đây:

- Tăng cường sức khỏe: Nhân sâm tắc tử được cho là có khả năng tăng cường hệ miễn dịch và sức khỏe tổng thể. Các chất chống oxi hóa tự nhiên trong nhân sâm giúp chống lại tổn thương tế bào và tác động của các gốc tự do, từ đó giúp cơ thể khỏe mạnh hơn và tăng khả năng chống lại các bệnh tật.

- Tăng cường năng lượng: Nhân sâm tắc tử có thể giúp tăng cường sự tỉnh táo và năng lượng. Chất saponin trong nhân sâm giúp tăng cường hoạt động tĩnh mạch và tuần hoàn máu, cung cấp năng lượng và giúp giảm mệt mỏi.

- Cải thiện chức năng tâm lý: Các hợp chất trong nhân sâm tắc tử có thể tích cực ảnh hưởng lên hệ thần kinh, giúp cải thiện tâm trạng và giảm căng thẳng, trầm cảm. Nhân sâm cũng có thể cải thiện trí nhớ, tập trung và chống lại quá trình lão hóa trí tuệ.

- Hỗ trợ cho hệ tiêu hóa: Nhân sâm tắc tử được cho là có tác dụng lợi tiểu, cải thiện chức năng của hệ tiêu hóa. Giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột và giảm triệu chứng khó tiêu, đau bụng và táo bón.

- Tác động chống vi khuẩn và viêm: Nghiên cứu cho thấy nhân sâm tắc tử có khả năng chống vi khuẩn và giảm viêm. Các chất này giúp giảm tổn thương tế bào, kích ứng và tăng cường quá trình phục hồi mô.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng nhân sâm tắc tử không phải là phương pháp điều trị phù hợp trong mọi trường hợp. Trước khi sử dụng, cần tham khảo kiến của các chuyên gia y tế để được tư vấn cụ thể về cách sử dụng và liều lượng.

*Cách dùng – Liều dùng:

- Dùng riêng; Người lớn 6 - 8g/ngày, dưới dạng thuốc hãm, thuốc sắc,

- Dạng phối hợp với các vị thuốc khác: thường phối hợp nhân sâm với bạch truật, bạch linh, cam thảo,

- Dạng rượu sâm (Sâm 40g, thái lát mỏng ngâm trong 1 lít rượu trắng 30-35 độ/ 3 - 4 tuần là có thể dùng được. Tiếp tục ngâm lần 2 với 0,5 lít rượu/ 2-3 tuần lễ nữa).

Uống Ngày có thể 2 - 3 lần, mỗi 30 -50ml/lần. Uống trước các bữa ăn, hoặc các buổi tối.

- dưới dạng thuốc hãm:Với trẻ em gầy còm chậm lớn, yếu mệt, biếng ăn, dùng với lượng nhỏ hơn, 2 - 4 g/ngày

2. Nhân sâm tắc tử là gì? Giải mã khi đau bụng uống nhân sâm tắc tử?

Nhân sâm tắc tử là một thuật ngữ truyền thống trong y học dân gian, nó miêu tả một hiện tượng liên quan đến việc sử dụng Nhân sâm trong trường hợp đau bụng hoặc khi bị bệnh nặng. Câu thành này ám chỉ "tắc tử" hoặc "chết khi uống Nhân sâm".

Tuy nhiên, đây chỉ là quan niệm dân gian chưa có và không có căn cứ khoa học chứng minh. Hiện tại, không có nghiên cứu khoa học nào chứng minh rằng việc sử dụng nhân sâm trong trường hợp đau bụng hoặc khi bị bệnh nặng có thể gây ra tình trạng chết.

Nhân sâm trong Đông y được coi là có tính ôn, tức là nó có khả năng tăng cường và cân bằng năng lượng trong cơ thể. Nhân sâm là một loại dược liệu quý có nhiều công dụng hữu ích trong việc bồi bổ sức khỏe, tăng cường hệ miễn dịch và cải thiện tinh thần. Tuy nhiên, như với bất kỳ loại thuốc hoặc thực phẩm bổ sung nào khác, việc sử dụng nhân sâm vẫn cần tuân thủ theo hướng dẫn và hạn chế liều lượng.

Trong trường hợp đau bụng do thể hàn,Nhân sâm có thể không phù hợp và không mang lại lợi ích.

Do đó, trước khi sử dụng Nhân sâm hoặc bất kỳ loại thuốc nào khác, bạn nên tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế để được tư vấn một cách chính xác và an toàn nhất.

3. Đối tượng thích hợp và không thích hợp sử dụng Nhân sâm tắc tử?

Thành ngữ “Phúc thống phục Nhân sâm tắc tử” ám chỉ việc uống Nhân sâm khi đau bụng có thể dẫn đến tử vong. Tuy nhiên, điều này chỉ là một tục lệ và chưa được khoa học chứng minh. Việc sử dụng nhân sâm khi bị đau dạ dày phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra cơn đau và tình trạng sức khỏe của từng người.

Dưới đây là một số hướng dẫn cần xem xét:

*Đối tượng thích hợp sử dụng Nhân sâm tắc tử:

- Những người khỏe mạnh và đã sử dụng nhân sâm tắc tử từ trước mà không gặp phản ứng phụ.

- Người không có tiền sử dị ứng với nhân sâm hoặc các thành phần trong nhân sâm.

* Đối tượng không thích hợp sử dụng Nhân sâm tắc tử:

- Những người có tiền sử dị ứng với nhân sâm hoặc các thành phần trong nhân sâm.

- Những người đang mắc các vấn đề về tiêu hóa như loét dạ dày, viêm dạ dày, hoặc đau dạ dày.

- Những người đang trong quá trình điều trị bằng các loại thuốc khác để tránh tương tác không mong muốn.

- Những người có tiền sử bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường hoặc các bệnh lý khác liên quan đến huyết áp.

Tuy nhiên, trước khi quyết định sử dụng nhân sâm tắc tử, đặc biệt là trong trường hợp có vấn đề về sức khỏe, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ. Bác sĩ sẽ có kiến thức chuyên môn và khả năng đánh giá cụ thể tình trạng sức khỏe của bạn.

4. Những lưu ý để sử dụng nhân sâm an toàn

Nhân sâm được Đông y ghi vào loại “thượng phẩm”, nghĩa là có tác dụng tốt mà không gây ra độc tính, được ghi vào đầu vị của dòng “bổ khí” với những công năng tuyệt vời: đại bổ nguyên khí, ích huyết, sinh tân, định thần, ích trí...

Tuy nhiên, trước khi sử dụng người dùng cần lưu ý về vị thuốc này để sử dụng một cách an toàn và hợp lý:

- Núm rễ của củ sâm, còn được biết đến là Lô sâm, thường được giữ lại để tạo dáng cho Nhân sâm, giống như một cái đầu người, và để giữ lại các hoạt chất trong quá trình chế biến. Tuy nhiên, lô sâm không có tác dụng bổ mà còn có thể gây ra cảm giác buồn nôn. Do đó, trước khi sử dụng, cần cắt bỏ lô sâm để đảm bảo an toàn.

- Người dùng cần biết để sử dụng nhân sâm an toàn không?

1: Nắm rõ về nhân sâm Hãy tìm hiểu về các loại nhân sâm khác nhau và công dụng của chúng. Nắm vững thông tin để có sự lựa chọn phù hợp với nhu cầu và tình trạng sức khỏe của bạn.

2: Mua từ nguồn đáng tin cậy Hãy mua nhân sâm từ các nguồn uy tín và đáng tin cậy để đảm bảo chất lượng sản phẩm. Lưu ý đến ngày sản xuất, hạn sử dụng, thông tin thành phần và xuất xứ của nhân sâm.

3: Tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế Nếu bạn đang gặp vấn đề sức khỏe hoặc đang sử dụng thuốc điều trị, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế trước khi sử dụng nhân sâm. Họ sẽ đưa ra đánh giá và hướng dẫn cụ thể cho tình trạng của bạn.

4: Tuân thủ hướng dẫn sử dụng Hãy tham khảo hướng dẫn sử dụng trên bao bì hoặc theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Đọc kỹ hướng dẫn để biết liều lượng và cách sử dụng phù hợp. Không sử dụng quá liều hoặc vượt quá thời gian sử dụng khuyến nghị.

5: Theo dõi sức khỏe Hãy theo dõi cẩn thận tình trạng sức khỏe sau khi sử dụng nhân sâm. Nếu có bất kỳ phản ứng phụ nào như tiêu chảy, buồn nôn, hoặc kích ứng da, hãy tạm ngừng sử dụng và tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế.

Lưu ý: Nhân sâm không thể thay thế cho thuốc và không phải là phương pháp chữa bệnh duy nhất. Nếu bạn gặp vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, hãy tìm kiếm sự khám và điều trị từ các chuyên gia y tế.

Kết luận:

Nhân sâm là một loại thảo dược quý giá, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, nguyên tắc "Phúc thống phục nhân sâm tắc tử" (đau bụng khi uống nhân sâm sẽ dẫn đến tử vong) chỉ là một truyền thuyết không có cơ sở khoa học. Việc tiêu thụ nhân sâm không gây ra đau bụng hay nguy cơ tử vong.

Ngày nay, thực tế cho thấy nhiều người mắc các vấn đề như viêm gan, viêm dạ dày, viêm ruột co thắt, táo bón vẫn sử dụng nhân sâm mà vẫn duy trì sức khỏe. Điều này cho thấy sự đa dạng trong việc hiểu về thuật ngữ "phúc thống". Theo kinh nghiệm thực tế, "phúc thống" trong trường hợp gây tử vong chỉ ám chỉ các triệu chứng đau bụng thuộc "thể hàn", như đau bụng tiết tả, đầy bụng, trướng bụng, có thể gây nguy hiểm đến tính mạng khi sử dụng nhân sâm. Ngoài ra, những người cao huyết áp cũng nên tránh sử dụng nhân sâm, cũng như những người thường xuyên gặp vấn đề về mất ngủ nên hạn chế việc sử dụng sâm vào buổi chiều và buổi tối. Cần nhớ rằng, nhân sâm không thể thay thế cho thuốc và không phải là biện pháp chữa bệnh duy nhất. Trong trường hợp gặp vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, việc tìm kiếm sự khám và điều trị từ các chuyên gia y tế là rất quan trọng.

DsCKI. Nguyễn Quốc Trung giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM

*Tài liệu tham khảo từ bài viết của GS.TS. Phạm xuân Sinh – trên Báo Sức khỏe & Đời sồng

và “ Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam” của GS.TS Đỗ Tất Lợi.