Đậu ván (bạch biển đậu): Dược liệu quý chữa được nhiều chứng bệnh khác nhau

Giới thiệu về cây đậu ván

Đậu ván trắng còn gọi là bạch biển đậu, bạch đậu, đậu biển, thúa pản khao (Tày), tập bẩy pẹ (Dao), Hyacinth bean,Indian bean,Egyptian bean (Anh)… tên khoa học: Lablab purpureus (L.) Sweet., thuộc họ Đậu (Fabaceae).

Quả đậu, dẹt, đầu có mỏ nhọn cong. Hạt hình thận, màu trắng, có mồng ở mép Hạt thu từ quả chín già. Phơi hoặc sấy khô. Mùi nhẹ, vị nhạt, khi nhai có mùi tanh của đậu.

Thành phần hóa học: trong đậu ván có chứa: carbohydrat 57%, protein 22,70%, chất béo 1,8%, một vài chất khoáng vi lượng: calcium 0,046%, phosphor 0,052%, sắt 0,001%. Ngoài ra còn men tyrosinase, axít cyanhydric, vitamin A, vitamin B₁, B₂, vitamin C…

Tác dụng của đậu ván (bạch biển) là gì?

Bạch biển đậu (đậu ván) chữa cảm sốt mùa hè, nôn mửa, đầy bụng, khó tiêu. Chữa rối loạn tiêu hóa kéo dài ở trẻ em, chữa ngộ độc rượu, cá nóc…

Theo tin tức y học Đông y, bạch biển đậu có vị ngọt, tính hơi ấm, không độc, vào hai kinh túc thái âm tỳ và túc dương minh vị. Có tác dụng kiện tỳ, hòa trung, trừ thấp và giải độc. Dùng làm thuốc bổ tỳ vị, chỉ tả lỵ, giải phiền khát, chữa một vài chứng đau bụng, xích bạch đới, giải độc cả nhân ngôn, rượu, thịt, cá có độc… Khi dùng trừ thấp thì dùng sống khi để bồi bổ và tăng cường chức năng tiêu hóa thì sao chín. Quả non làm rau ăn, quả già phơi khô tách hạt.

Đối với một số trẻ em gầy còm, suy nhược, tác dụng của thuốc càng rõ, nó làm tăng lực, tăng cường chuyển hóa, làm trẻ hay ăn chóng lớn, bồi dưỡng sức khỏe tốt.

Tác dụng của đậu ván (bạch biển) là gì?

Chuyên gia chia sẻ bí quyết dùng đậu ván chữa bệnh đạt hiệu quả cao?

Cũng vì vậy biển đậu trắng được coi là loại thức ăn ngon, bổ, đồng thời cũng là vị thuốc quý đặc biệt đối với trẻ em. Từ biển đậu trắng, người dân đã chế biến thành nhiều món ăn ngon. Ngoài một số món xào, nấu thường dùng, chúng ta có thể chế biến sữa biển đậu trắng, bột dinh dưỡng, kẹo bổ, tương và đậu phụ từ biển đậu trắng.

Theo chuyên gia Y học cổ truyền Bùi Huỳnh (khoa Cao đẳng Dược Tp.HCM 2020 – Trường CĐ Y Dược Pasteur) chia sẻ: “Vị thuốc bạch biển đậu nhân được chế bằng phương pháp ngâm đậu ván vào nước cho vỏ phồng lên, đãi lấy nhân phơi hoặc sấy riêng, vỏ đậu ván phơi khô để riêng.”

Chế bạch biển đậu sao: cho bạch biển đậu sạch, đã loại bỏ tạp chất, vào chảo, sao nhỏ lửa (văn hỏa) cho đến khi bề mặt thuốc có màu vàng nhạt hoặc có đốm đen. Bảo quảnnơi khô ráo, thoáng, tránh mốc mọt. Xay nát hoặc giã dập khi dùng.

Chủ trị: tỳ vị hư nhược, ăn uống kém, đại tiện lỏng, nôn mửa, tiết tả, khí hư bạch đới, ngộ độc rượu.

Thường dùng làm thuốc bổ tỳ vị, chữa một vài chứng: cảm nắng, ăn uống kém, đại tiện lỏng, tiết tả, nôn mửa, khí hư bạch đới, say rượu. Còn dùng giải độc thạch tín, cá nóc, thịt, cá có độc...

Từ hạt đậu ván người ta còn chế ra một vài vị thuốc như:

- Biển đậu y (vỏ hạt đậu ván), có tác dụng kiện tỳ hóa thấp; dùng chữa một vài bệnh lỵ, tiêu chảy, cước khí phù thũng, giải độc thức ăn và say rượu.

- Lá cây đậu ván trắng (biển đậu diệp), có nhiều xanthophyl và nhiều carotene (trên 10mg%). Vị cay, ngọt, tính bình, hơi độc. Chủ trị các bệnh: tiêu chảy, kèm nôn mửa, gân co rút, nhọt độc, bị đòn, ngã chấn thương; lá giã nát đắp vào chỗ rắn cắn (Nhật Hoa Tử Bản thảo).

- Hoa đậu ván trắng (biển đậu hoa), có vị ngọt nhạt, tính bình, không độc. Tác dụng kiện tỳ hòa vị, thanh thử hóa thấp. Dùng chữa bệnh lị, ỉa chảy, xích bạch đới hạ. Hoa đậu ván rửa sạch, giã nát, đắp lên vết rắn cắn.

Liều dùng: 4 - 9g (Tứ Xuyên Trung dược chí).

- Rễ cây đậu ván trắng (biển đậu căn), có chứa asparaginase; trong một vài nốt sần ở rễ có nhiều loại axít amin. Đông y dùng chữa các bệnh viêm đại tràng, đại tiện xuất huyết, trĩ lở loét, tiểu tiện nhỏ giọt, nước tiểu đục... Liều dùng: 6 - 9g. (Trung dược đại từ điển).

- Dây đậu ván trắng (biển đậu đằng), dùng chữa các chứng: họng vướng đờm, ngực đầy tức khó chịu, ý thức mơ hồ hoặc hôn mê, phát cuồng, nói cười huyên thuyên vô nghĩa (cuồng ngôn loạn ngữ). Liều dùng 9 - 15g (Điền Nam bản thảo).

Nguồn: http://ytevietnam.net.vn