6 loại thảo dược chữa phù chân hiệu quả tại nhà

Phù chân là hiện tượng sưng do tích tụ dịch dưới da, thường xảy ra ở bàn chân, mắt cá chân và cẳng chân. Đây là triệu chứng của nhiều vấn đề sức khỏe như suy tim, bệnh thận, bệnh gan, suy giãn tĩnh mạch, thai kỳ, chế độ ăn nhiều muối và ít vận động. Điều dưỡng, giảng viên trường Cao đẳng Y Dược TPHCM chia sẻ:

Phù chân là hiện tượng sưng tấy do sự tích tụ dịch trong các mô dưới da.

1. Phù chân và nguyên nhân gây ra

1.1. Bệnh thận

Thận giúp lọc và loại bỏ nước, muối khỏi cơ thể. Khi thận suy yếu, cơ thể giữ nước, gây phù, đặc biệt ở chân và mắt cá. Một số bệnh thận liên quan đến phù chân là viêm cầu thận, hội chứng thận hư và suy thận mạn.

1.2. Suy tim

Suy tim làm giảm khả năng bơm máu, dẫn đến tắc nghẽn tuần hoàn và tích tụ dịch ở chi dưới, gây phù. Tình trạng này thường gặp ở người cao tuổi và bệnh nhân có tiền sử bệnh tim mạch.

1.3. Bệnh gan

Gan giúp sản xuất albumin, duy trì áp lực thẩm thấu trong máu. Khi gan suy giảm chức năng, lượng albumin giảm, gây rò rỉ dịch ra ngoài mạch máu, dẫn đến phù.

1.4. Suy giãn tĩnh mạch

Suy giãn tĩnh mạch làm máu không lưu thông hiệu quả từ chân về tim, gây ứ đọng máu và dịch, dẫn đến phù chân. Tình trạng này phổ biến ở người phải đứng hoặc ngồi lâu, phụ nữ mang thai và người béo phì.

1.5. Rối loạn nội tiết

Thay đổi hormone trong thai kỳ hoặc bệnh tuyến giáp có thể làm cơ thể giữ nước, gây phù chân.

1.6. Chế độ ăn uống và lối sống

Ăn nhiều muối và ít vận động gây ứ đọng nước, dẫn đến phù chân.

1.7. Tác dụng phụ của thuốc

Một số thuốc như corticosteroid và thuốc huyết áp có thể gây giữ nước và dẫn đến phù chân.

2. Thảo dược chữa phù chân

Y học cổ truyền sử dụng nhiều loại dược liệu có tác dụng lợi tiểu, thanh nhiệt, hỗ trợ tuần hoàn để giúp giảm phù chân hiệu quả. Dưới đây là một số loại thảo dược thường được áp dụng trong điều trị phù chân theo Đông y:

2.1. Rau ngò ôm

Rau ngò ôm, còn gọi là rau om, có tính mát, vị cay nhẹ, giúp thanh nhiệt, lợi tiểu và tiêu phù nề hiệu quả. Theo Đông y, rau ngò ôm có tác dụng điều hòa nước trong cơ thể, cải thiện tình trạng tích tụ dịch. Ngoài ra, nghiên cứu dược lý cho thấy loại rau này có đặc tính kháng viêm, giúp tăng cường tuần hoàn và giảm áp lực lên các mô sưng nề.

- Cách dùng:

Lấy 50g rau ngò ôm tươi, rửa sạch, giã nát và vắt lấy nước uống hàng ngày.
Dùng làm rau sống hoặc nấu canh với cá để hỗ trợ điều trị phù chân.

2.2. Cây râu mèo

Cây râu mèo là một dược liệu quý trong Đông y, có vị ngọt, hơi đắng, tính mát, tác động đến kinh Thận và Bàng quang. Loại thảo dược này có tác dụng lợi tiểu, tiêu phù và thanh nhiệt, đặc biệt hiệu quả trong trường hợp phù chân do bệnh thận, suy tim hoặc viêm cầu thận.

- Cách dùng:

Lấy 30g lá râu mèo khô, sắc với 1 lít nước, uống trong ngày.
Duy trì sử dụng liên tục từ 10 - 15 ngày để đạt hiệu quả tốt nhất.

2.3. Lá sen

Lá sen có tính bình, vị đắng, chát, giúp thanh nhiệt, lợi tiểu, hỗ trợ giảm cân và tiêu phù hiệu quả. Theo Đông y, lá sen tác động lên kinh Tâm, Can và Tỳ, giúp đào thải nước dư thừa, cải thiện tuần hoàn và hỗ trợ chức năng gan. Nhờ tác dụng lợi tiểu tự nhiên, lá sen thường được sử dụng để điều trị phù chân do rối loạn chuyển hóa hoặc béo phì.

- Cách dùng:

Lấy 10g lá sen khô, hãm với nước sôi, uống thay trà mỗi ngày.
Có thể kết hợp với vỏ quýt để tăng cường hiệu quả lợi tiểu.

2.4. Rễ cỏ tranh

Rễ cỏ tranh là một dược liệu quan trọng trong việc điều trị phù chân. Nó có tính hàn, vị ngọt, tác động vào các kinh Phế, Tỳ, Vị và Thận, giúp lợi tiểu, thanh nhiệt, giải độc và giảm phù. Rễ cỏ tranh thường được dùng trong các bài thuốc chữa phù chân do các bệnh lý về thận hoặc gan.

- Cách sử dụng:

Dùng 20g rễ cỏ tranh khô, sắc với 500ml nước, chia thành 2 lần uống trong ngày.
Có thể kết hợp với râu ngô để tăng hiệu quả.

2.5. Râu ngô

Râu ngô là một trong những thảo dược quen thuộc trong Đông y với tác dụng lợi tiểu. Nó có tính bình, vị ngọt, tác động vào các kinh Can, Thận và Bàng quang. Bên cạnh tác dụng lợi tiểu, râu ngô còn giúp cân bằng huyết áp, giảm viêm và ngăn ngừa sỏi thận.

- Cách sử dụng:

Dùng 30g râu ngô tươi, nấu với 1 lít nước, uống trong ngày.
Có thể kết hợp với mã đề để tăng hiệu quả lợi tiểu.

2.6. Cây mã đề

Cây mã đề có vị ngọt, tính lạnh, tác động vào các kinh Thận, Can và Phế, giúp lợi tiểu, giảm phù, giải độc và mát gan. Cây mã đề hỗ trợ tăng cường bài tiết nước tiểu và giảm phù, đặc biệt hiệu quả trong các trường hợp phù do suy thận hoặc bệnh gan. Khi kết hợp với râu ngô hoặc rễ cỏ tranh, tác dụng lợi tiểu sẽ được nâng cao.

- Cách sử dụng:

Dùng 10g lá mã đề khô, sắc nước uống hàng ngày.

Có thể kết hợp với râu ngô hoặc rễ cỏ tranh để tăng hiệu quả.

3. Lưu ý khi sử dụng thảo dược trị phù chân

Các loại thảo dược là phương pháp hỗ trợ tự nhiên, giúp giảm phù chân hiệu quả, đặc biệt trong trường hợp do ứ nước hoặc suy tuần hoàn. Tuy nhiên, chúng không thể thay thế các phương pháp điều trị y khoa. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi sử dụng, cần lưu ý. Dược sĩ, giảng viên Cao đẳng dược tphcm - trường Cao đẳng Y Dược Pasteur chia sẻ:

Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng, nhất là với người mắc bệnh tim, thận hoặc gan.

Không sử dụng quá liều, vì một số thảo dược có thể gây mất cân bằng điện giải.

Kết hợp chế độ ăn uống lành mạnh, giảm muối, uống đủ nước và duy trì vận động nhẹ để cải thiện tình trạng phù nề.

Nếu phù chân kéo dài kèm khó thở, đau ngực hoặc suy nhược, cần đi khám ngay để xác định nguyên nhân.

Hy vọng bài viết mang đến thông tin hữu ích về các loại thảo dược trị phù chân. Nếu tình trạng phù kéo dài hoặc có dấu hiệu nghiêm trọng, đặc biệt ở phụ nữ mang thai, người cao tuổi và người có bệnh nền, nên thăm khám bác sĩ để có hướng điều trị phù hợp