Mật gấu là một loại cây thuốc quý có tác dụng chữa bệnh rất tốt đối với sức khỏe con người chủ yếu mọc hoang dã ở các tỉnh vùng núi phía bắc. Và có rất nhiều bài thuốc dân gian được sinh ra từ cây thuốc quý mật gấu.
- Sữa tỏi món thuốc lạ có công dụng chữa bệnh diệu kỳ
- “Chặn đứng” cơn động thai nhờ những thực phẩm bổ dưỡng
- Bật mí bí quyết chữa đau bụng kinh từ thiên nhiên
Cây mật gấu được biết đến với tên khoa học là Isodon lophanthoides, còn có tên gọi khác là cây Hoàn liên ô rô hoặc cây Mã Rồ. Là một cây thuốc quý sinh sống và phát triển nhanh ở các vùng núi phía Bắc do có khí hậu mát mẻ, còn ở miền Nam cây sẽ phát triển kém hơn.
Đặc điểm của cây thuốc quý mật gấu
Theo Y học cổ truyền Sài Gòn Cây mật gấu có chiều cao khoảng 4-6m, lá có dạng kép, giống như lông chim sẻ mọc so le với nhau và có chiều dài tầm 20-40cm. Lá có đầu nhọn, mép lá có răng nhọn, cây thuốc quý này có nhiều cụm hoa màu vàng nhạt, quả gần giống với quả xoan, nhiều thịt, núm quả khi chín sẽ ngả từ màu xanh, xanh nâu và nâu. Hoa cây mật gấu thường kéo dài từ tháng 2 đến tháng 4, sau đó kết quả đơm trái và tháng 5,6.
Cây mật gấu là một cây thuốc quý mọc ở vùng núi phía Bắc
Về bản chất cây mật gấu là cây Lá đắng bởi lá cây có vị đắng nhưng về sau lại có vị ngọt tan trong miệng. Lá cay có thể sử dụng bằng cách ăn như rau hoặc sắc làm nước uống. Cây thuốc quý mật gấu đã được sử dụng rất lâu trong y học dân gian ở các nước châu Phi như Cameroon, Zimbawe, Nigeria và ở Châu Á phổ biến nhất là ở các nước Đông Nam Á.
Cây mật gấu có tên gọi bắt nguồn từ việc sắc nước uống, vì nước có màu vàng óng trông giống như mật gấu nên có tên gọi như vậy.
Cây mật gấu miền Bắc có đặc điểm như thế nào?
Cây mật gấu miền Bắc chủ yếu mọc hoang ở các tỉnh phía bắc như Sơn La, Lai Châu, Lào cai… Thuộc cây thân gỗ, có màu vang cao từ 4-6 m, lá kép hình lông chim sẻ, mọc so le với nhau. Cây mật gấu miền Bắc có chứa alcoloid nhóm benzyl isoquinolein bao gồm: berberin, berbamin, oxyacanthin, isotetrandin, palmatin và jatrorrhizin… Trong rễ cây mật gấu miền Bắc còn chứa umbellatin (0,48%) và neprotin. Trong quả cũng có chứa berberin và jatrorrhizin.
Trong đông Y người ta sử dụng rễ, thân hoặc lá cây mật gấu miền Bắc kết hợp cùng các vị thuốc khác để chữa bệnh: tiêu chảy, viêm gan, vàng da, kiết lị, viêm ruột, mắt sưng đỏ… bên cạnh đó quả cây mật gấu được sử dụng để chữa ho lao, ho ra máu, lưng yếu, chóng mặt, mất ngủ, hoặc chữa các bệnh viêm da dị ứng, ngứa, mề đay, …
Đặc điểm của cây mật gấu miền Nam
Cây mật gấu miền Nam còn được gọi là săm gan, kim thất tài, cây lá đắng. Cây thuốc quý này có thân thảo phải lâu năm mới thành cây thân gỗ, có ruột màu trắng, thân cây như cây khoai mì có mắt, cành thẳng, thân mềm nhỏ, dạng bụi trông giống như cây dâu tằm. Cây thuốc mật gấu miền Nam được trồng nhiều ở các tỉnh miền tây như Tiền Giang, Đồng Tháp, Cần Thơ…
Cây thuốc mật gấu miền Nam có thân thảo
Lá cây mật gấu miền Nam có phiến là dày, răng cưa bên ngoài, mềm mại, đường kính lá từ 2-4 cm, cuống dài, lá dài, đầu lá nhọn, hoa mọc thành chùm ở đầu cành.
Cách trồng cây thuốc quý mật gấu ở miền Nam rất đơn giản như giâm cành hoặc giống như trồng rau ngót. Có thể trồng cây quanh năm vào đầu mùa mưa, nên trồng cây trên đất thịt, đất bùn, khả năng thoát nước tốt, không nên trồng cây ở vùng đất mặn, đất phèn.
Cây mật gấu có thể tạo nên các bài thuốc dân gian trị bệnh gì?
Cây mật gấu trị bệnh gì được nhiều người quan tâm bởi khả năng chữa bệnh tuyệt vời. Theo nghiên cứu của các nhà khoa học trong thành phần cây mật gấu có chứa nhiều alocolid thuộc nhóm benzyl isoquinolein, berban amin, axycanthan và palmatin. Chính vì vậy lá cây mật gấu được sử dụng làm thành bài thuốc dân gian uống hàng ngày điều trị các bệnh về xương khớp, kiết lị, viêm ruột, tiêu chảy, tiểu đường, viêm gan, vàng da… bên cạnh đó cây còn có công dụng thanh nhiệt giải độc gan, điều hòa huyết áp trong cơ thể khi sử dụng quá nhiều rượu bia, thuốc kháng sinh.
Bài thuốc dân gian từ cây mật gấu có công dụng điều trị các bệnh như sau: Ổn định lường đường huyết trong cơ thể, hỗ trợ chữa bệnh đau nhức về lưng, xương khớp, giúp giải độc gan, điều trị các triệu chứng của bệnh gan, hạ men gạ cao, phòng và chữa trị các bệnh về ngứa, ghẻ lở… đồng thời tác dụng lá cây mật gấu còn giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa tốt hơn, giảm cân cho người béo phì, tăng cường nâng cao sức đề kháng hệ miễn dịch cho cơ thể.
Bên cạnh đó lá mật gấu còn điều trị các bệnh rất tốt như: Cao huyết áp, đái tháo đường, viêm phổi, đau mắt đỏ, cổ họng sưng, viêm gan, bệnh trĩ, mỡ máu cao, đau thần kinh do phong thấp, đau sưng do trật đả, lưng xương đau buốt, vv…
Tác dụng bài thuốc dân gian từ lá cây mật gấu như thế nào?
Theo công bố của các nhà nghiên cứu khoa học trên thế giới tác dụng của lá cây mật gấu như sau:
Lá cây mật gấu có tác dụng kiểm soát đường huyết trong cơ thể rất tốt nhờ các hợp chất đắng có trong lá nên thích hợp cho người bị đái tháo đường. Có thể chữa rối loạn tiêu hóa, kiết lỵ, đau bụng, hạ sốt chữa cảm lạnh hiệu quả nhờ thành phần xanthones, acid phenolic có trong lá. Ngoài ra các bài thuốc dân gian từ lá cây mật gấu còn có tác dụng điều trị các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục như bệnh lậu nhờ các chất chống oxy hóa trong lá. Hỗ trợ đời sống tình dục cho các cặp vợ chồng. Lá cây mật gấu còn giúp điều trị táo bón, nhuận tràng, ngừa giun sán, chữa bệnh sốt rét vì chất đắng trong lá có thể thay cho quinin.
Có rất nhiều bài thuốc dân gian từ lá cây mật gấu
Tác dụng của lá cây mật gấu giúp chữa ho, tiêu đờm, đau họng chỉ cần nhai một lá trước khi đi ngủ vào buổi tối sẽ giúp giảm các triệu chứng ho nhanh chóng.
Đối với phụ nữ tác dụng của lá cây thuốc quý mật gấu còn giúp tăng cường, kích thích khả năng sinh sản ở những người phụ nữ khó sinh. Bởi vì trong lá cây mật gấu có chứa nhiều carotene sẽ giúp cân bằng quá trình tổng hợp các hormon sinh dục ở nữ. Có tác dụng duy trì nồng độ estrogen do đó giúp phụ nữ khỏe mạnh và kéo dài tuổi xuân. Ngoài ra đối với phụ nữ sau sinh lá cây mật gấu sẽ giúp tăng tiết sữa cho con bú, làm giảm các cholesterol xấu có hại cho cơ thể.
Đồng thời bài thuốc dân gian từ lá cây mật gấu giúp hỗ trợ điều trị các bệnh về gan như viêm gan siêu vi B, C, chống buồn nôn và tăng cường cảm giác ngon miệng, làm dịu sự căng thẳng giúp con người ngủ ngon giấc hơn.
Tác dụng của cây mật gấu miền Nam như thế nào?
Cây mật gấu miền Nam có đặc điểm hơi khác so với cây mật gấu miền Bắc cũng như tác dụng khác nhau. Vậy tác dụng của cây mật gấu miền Nam như thế nào?
Cây mật gấu miền nam có công dụng điều trị bệnh cao huyết áp thường gặp ở người lớn tuổi, các bệnh tiềm ẩn như trúng phong, đột quỵ, xuất huyết não… có thể sử dụng các bài thuốc dân gian từ lá mật gấu hàng ngày sẽ giúp ổn định huyết áp mà không cần sử dụng đến thuốc tây cũng như không để lại tác dụng phụ cho cơ thể. Ngoài ra tác dụng của lá cây mật gấu miền Nam giúp ngăn ngừa nguy cơ đột quỵ cao do hiện tượng giảm lưu lượng máu và oxy tới não bộ sẽ khiến cho bệnh nhân bị tê liệt toàn thân hoặc một phần. Bởi vậy để ngăn ngừa đột quỵ mọi người có thể sử dụng lá cây mật gấu sắc uống hàng ngày như trà sẽ rất tốt cho cơ thể, thích hợp cho các đối tượng có gen di truyền về đột quỵ.
Ngoài ra tác dụng của lá cây mật gấu miền Nam còn giúp điều trị bệnh đái tháo đường type 2 – đây là một dạng bệnh do rối loạn chuyển hóa glucose trong máu do tuyến tụy sản xuất insulin yếu hoặc kháng insulin khiến cho lượng đường trong máu tăng cao. Vì vậy lá cây mật gấu có tác dung như insulin sẽ giúp kích thích tuyến tụy hoạt động hiệu quả hơn. Bệnh nhân có thể sử dụng lá tươi cây mật gấu miền nam để ăn như rau sẽ rất tốt. Bên cạnh đó lá cây mật gấu còn giúp chữa bệnh đầy hơi, đầy bụng khó tiêu vô cùng hiệu quả.
Cây mật gấu ngâm rượu có tác dụng gì?
Cách làm cây mật gấu ngâm rượu rất đơn giản chỉ cần đem thân cây mật gấu rửa sạch sau đó chẻ nhỏ, phơi khô rồi ngâm cùng với rượu trong bình thủy tinh. Sau 15 ngày rượu sẽ bắt đầu chuyển sang màu vàng và đậm dần lên theo thời gian, phụ thuộc vào nồng độ ngâm nên người sử dụng có thể pha với rượu ngoài hoặc uống trực tiếp. Vậy cây mật gấu ngâm rượu có tác dụng gì?
Cây mật gấu ngâm rượu được nhiều người ưa chuộng
Cây mật gấu được sử dụng rất nhiều cả trong y học hiện đại và y học cổ truyền, cây thường được ngâm với rượu để điều trị các bệnh như sau:
Cây mật gấu ngâm rượu giúp chữa các bệnh về gan như: Hạ men cao do thường xuyên sử dụng bia, rượu quá nhiều, điều trị xơ gan, viêm gan, vàng da, viêm da do dị ứng. Ngoài ra cây mật gấu ngâm rượu còn giúp chữa các bệnh xương khớp, bệnh gout, sỏi mật. Mặc dù có tác dụng rất tốt nhưng mọi người không nên sử dụng quá liều, không lạm dụng sẽ tốt hơn cho sức khỏe con người. Trước mỗi bữa ăn chỉ nên uống khoảng 1-2 chén mắt trâu ,môi ngày chỉ nên uống tối đa 6 chén và không uống hơn.
Ngoài ra cây mật gấu ngâm rượu còn giúp phái đẹp trị mụn, trị nám, tàn nhang, chăm sóc nhan sắc nhờ có hàm lượng chất chống oxy hóa cao giúp kéo dài tuổi thanh xuân.
Tác dụng phụ của cây mật gấu
Mặc dù có rất nhiều công dụng chữa bệnh điều trị bệnh cho sức khỏe con người nhưng cây vẫn có những tác dụng phụ không mong muốn. Đã là cây thuốc chứa bệnh mọi người không nên tự ý sử dụng để tránh các tác dụng phụ không mong muốn có thể xảy ra. Khi sử dụng cây mật gấu quá liều sẽ gây ra các dụng phụ như sau:
Trụy mạch: Do huyết mạch bị đảo lộn có khi tụt khi tăng dẫn đến chứng huyết áp tụt và tăng cao. Nếu thường xuyên xảy ra tình trạng này có thể khiens cho người bệnh bị tai biến như liệt nửa người hoặc liệt toàn thân khi bị nặng.
Rễ cây mật gấu được sử dụng để ngâm rượu
Ngoài ra cây mật gấu còn có công dụng trị viêm, có tính kháng sinh nên không được tự ý sử dụng, khi dùng quá liều lượng sẽ gây nguy hiểm tới tính mạng cho con người. Không những vậy sử dụng quá liều sẽ làm suy giảm hệ miễn dịch sức đề kháng của cơ thể, đổ nhiều bệnh mà không rõ nguyên nhân.
Tác dụng của rễ cây mật gấu
Rễ cây mật gấu và nhất là thân cây mật gấu tươi có thể thái thành từng lát mỏng phơi khô sau đó kết hợp cùng với các vị thuốc khác để điều trị các bệnh như bệnh viêm đường ruột, đau dạ dày, , rối loạn đường tiêu hóa, sỏi mật… cùng các chứng bệnh khác. Hoặc có thể thái nhỏ rễ cây mật gấu đem phơi khô sau đó ngâm với rượu trắng trong khoảng 20 ngày rồi chắt lấy nước cốt để thoa đều lên các vùng da bị mụn sẽ giúp điều trị sẹo mụn thâm lâu năm vô cùng hiệu quả. Chỉ cần kiên trì sử dụng trong một thời gian ngắn sẽ giúp bạn gái thấy sự thay đổi rõ rệt trên gương mặt của mình.
Tuy nhiên đây là bài thuốc dân gian được nhiều người áp dụng nhưng mọi người nên thận trọng khi sử dụng cây mật gấu để tránh các tác hại không mong muốn và nên tham khảo ý kiến chỉ định của bác sĩ Đông Y khi thực hiện điều trị bệnh.
Nguồn: Ytevietnam.net.vn
